5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda ve diğer özel kanunlarda açıkça gösterilmiş olan bazı suçlar bakımından suçun soruşturulması veya kovuşturulması için mağdurun yahut suçtan zarar gören kişinin şikayetçi olması aranır. Şikayete tabi suçların düzenlendiği kanun maddesinde açıkça ‘mağdurun şikayeti üzerine’, ‘şikayet üzerine’, ‘soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır’ gibi ifadeler yer alır. Bu gibi şikayete tabi olduğu kanun maddesinde açıkça belirtilmemiş olan suçlar savcılık ve mahkeme tarafından resen soruşturma ve kovuşturma konusu yapılır. Şikayet hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olup, bizzat hak sahibi tarafından kullanılır. Şikayet hakkını kullanan gerçek kişi olabileceği gibi şirket, vakıf, dernek gibi bir tüzel kişi de olabilir. Tüzel kişiler şikayet hakkını yetkili organları aracılığıyla kullanır.
Şikayete tabi suçlarda şikayet süresi, mağdurun fiili yahut faili öğrenmesinden itibaren altı aydır. Ancak burada suçtan zarar gören kişi fiil veya failden hangisini daha geç öğrenirse şikayet hakkının kullanılması için öngörülen altı aylık hak düşürücü süre o tarihten itibaren işlemeye başlar. Şikayet hakkı olan birkaç kişiden birisi altı aylık süreyi kaçırırsa bundan dolayı diğerlerinin hakları düşmez. Şikayetten vazgeçme, soruşturma aşamasında takipsizlik kararı, kovuşturma aşamasında kamu davasının düşmesi sonucunu doğurur.
Takibi şikayete bağlı olan bazı suçlar şunlardır:
-Basit kasten adam yaralama
-Kasten yaralama suçunun ihmali davranışla işlenmesi
-Taksirle yaralama suçu
-Sarkıntılık düzeyinde kalan cinsel saldırı suçu
-Eşe karşı işlenen cinsel saldırı suçu
-Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu
-Cinsel taciz suçu
-Tehdit suçu
-Konut dokunulmazlığını ihlal Suçu
-İş ve çalışma hürriyetini ihlal suçu
-Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu
-Hakaret Suçu
-Kişinin hatırasına hakaret suçu
-Haberleşmenin gizliliğini ihlal Suçu
-Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu
-Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenen hırsızlık suçu ve nitelikli hırsızlık suçu ve daha az cezayı gerektiren hırsızlık suçu
-Kullanma hırsızlığı suçu
-Mala zarar verme suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişilerin zararına işlenen nitelikli mala zarar verme suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenen ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenen hakkı olmayan yere tecavüz suçu
-Güveni kötüye kullanma suçu
-Bedelsiz senedi kullanma suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenen Dolandırıcılık suçu ve Nitelikli dolandırıcılık suçu
-Dolandırıcılıkta daha az cezayı gerektiren hal
-Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenen Hileli iflas suçu
-TCK md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenen Karşılıksız yararlanma suçu
-Açığa imzanın kötüye kullanılması suçu
-Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali suçu
-Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması
-Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçu
