Adli kontrol tedbirinde amaç tutuklamanın ağır sonuçlarını bertaraf ederek ceza yargılamasının denetim ve gözetim suretiyle daha çabuk gerçekleştirilebilmesini sağlamaktır. Adli kontrol kararı verilirken şüpheliye bir takım yükümlülükler öngörülmektedir. Bu yükümlülükler CMK 109. maddesinde yer almaktadır:
-Yurt dışına çıkış yasağı,
-Hakimin belirlediği yerlere yine hakimin belirlediği sürelerde düzenli olarak başvurma
-Hakim tarafından belirlenmiş olan güvence miktarını yatırmak,
-Uyuşturucu veya alkol gibi bağımlılıklardan kurtulmak amacıyla tedavi yahut muayene tedbirlerini kabul etmek ve bunlara tabi olmak,
-Her türlü taşıtı ya da bazılarını kullanmama, gerektiği durumda kaleme sürücü belgesini teslim etme,
-Silah bulundurmama ve taşımama, gerektiği durumda silahları adli emanete teslim etme,
-Konutu, belirli bir yaşam bölgesini terk etmeme, belirlenmiş olan yerlere veya bölgelere gitmeme,
-Aile yükümlülüklerini yerine getirme ile nafaka ödemesine dair güvence verme,
-Belirlenen miktarda parayı mağdurun haklarını güvence altına almak üzere güvenceye bağlama,
-Hakimin belirteceği kişilerin ya da mercilerin çağrılarına uyma, gerektiği durumda meslek veya eğitime dair kontrol tedbirlerine uyma. Hakkında adli kontrol kararı verilen şüpheli sayılan bu kontrol tedbirlerinden bir veya birkaçına uyma yükümlülüğünü üstlenmektedir.
Şüphelinin adli kontrol tedbirini ihlal etmesi halinde aleyhine CMK 112. hükmü uygulama alanı bulur. İlgili maddeye göre, adli kontrol kararına uymayan şüpheli hakkında yetkili mercii tarafından tayin edilecek hapis cezasının süresi ne kadar olursa olsun tutuklama kararı verilebilecektir. Kanunun “verebilir” ibaresini kullanmasından görülmektedir ki tutuklama kararı verip vermemek yetkili mercinin takdirine bırakılmıştır.
Adli kontrol kararının bazı hallerde sanık hakkında verilmesi de söz konusu olabilmektedir. CMK 112/2’ye göre azami tutukluluk süresinin dolması nedeniyle verilmiş olan adli kontrol kararına uymama halinde birinci fıkra hükmü uygulanabilecektir. Zira, adli kontrol kararına uymama halinde de tayin edilen ceza ne olursa olsun yetkili merci sanık hakkında derhal tutuklama kararı verebilecektir.
