CEZA HUKUKUNDA ŞİKAYET HAKKI
Şikayet, kovuşturması şikayete bağlı olarak düzenlenen suçlarda, ilgili makamlara suçun kovuşturulmasına yönelik yapılan irade beyanıdır.
Şikayet hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır. Bu sebeple yalnızca hak sahibi tarafından kullanılır ve mirasçılara intikal etmez. Ceza hukukunda bu hakkın sahibi de suçtan zarar görendir. Mağdur işlenen suç dolayısıyla haksızlığa uğrayan kişidir. Şikayet hakkını kullanacak kişinin reşit olması şartı bulunmasa da şikayetin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğine sahip olması gerekmektedir. Ayırt etme gücüne sahip olmayan suçtan zarar görenin şikayeti geçerli değildir.
Şikayet hakkını kullanma yetkisine sahip kişiler bu haklarını belirli zamanaşımı süresinde kullanabileceklerdir. Bu süre altı ay olarak kabul edilmiştir. altı aylık süre suçtan zarar görenin fiili ve faili öğrendiği tarihten başlar. Yargıtay’a göre bu zamanaşımı süresi değil hak düşürücü süredir.
Şikayet hakkı birden fazla kişide ise bunlardan birisinin süreyi geçirmesi diğer hak sahiplerinin bu haklarını kullanmalarına engel teşkil etmez.
Suçtan zarar gören altı aylık sürede Cumhuriyet Başsavcılığına yahut kolluk kuvvetlerine şikayette bulunabilecektir. Valilik kaymakamlık veya mahkemeye yapılırsa Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir. Şikayet yazılı veya tutanağa geçirtmek üzere sözlü olarak yapılabilir.
Şikayetten feragat şikayet hakkının artık kullanılmayacağının açıklanmasıdır. Şikayetten feragat kanunda düzenlenmemiştir. Tek taraflı irade beyanıdır ve kabul gerektirmez. Şikayetten vazgeçme ise kabule bağlı iki taraflı bir işlemdir. Şikayetten vazgeçme hakkı kural olarak hüküm kesinleşinceye kadar ve bir defa kullanılabilir. Hüküm kesinleştikten sonra yapılan vazgeçme hükümsüzdür ve cezanın infazına engel olmaz. Vekilin Vazgeçme hakkını kullanabilmesi için özel olarak yetkilendirilmiş olması gerekmektedir. İştirak halinde işlenen suçlarda biri için şikayetten vazgeçilebiliyorsa hepsi için vazgeçilmiş sayılır. Kişinin şikayetten vazgeçmesi işlenen suç dolayısıyla uğradığı zararların tazminini istediğinden vazgeçme anlamına gelmez. Ancak zararları talep hakkından açıkça vazgeçtiyse artık hukuk mahkemesinde dava açamaz.
